وب سایت شخصی محبوبه چنگیز

نقش خانواده ها و راهکار افزایش آن در عزت نفس فرزندان توسط والدین

 

مقدمه

از آنجایی که اولین باورها توسط خانواده در ذهن بچه گذاشته میشود و فرزند، والدیش را به عنوان اولین معلمین خود و کسانیکه  به انها اعتماد کامل دارد و مهربانی بی شایبه را از آنها دریافت میکند نگاه می کند، پس خیلی پدر مادرها در شکل گیری شخصیت فرزندشان نقش دارند

فکر کنید زمین خالی و بدون کشتی رابه والدینمان  میدهیم و انها اعتقادات خود را در ذهن ما  می کارند ضمن اینکه بچه ها مانند طوطی از رفتارشان تقلید می کنند

پدر و مادرهایی که به صورت اگاهانه بچه دارشوند بسیار کم هستند و از نظر من میتوان علت بچه دارشدن والدین را به شکل زیر طبقه بندی کرد .

وآلدینی که از بچه بعنوان کاتالیزور استفاده میکنند و فکر میکنند فرزندان باعث استحکام خانواده ها می شوند  غافل از اینکه چسب تولید شده از فرزند ،مانند آب دهان میباشد که اصلن خاصیت  چسبندگی ندارد ضمن اینکه خود بچه موجودی است که دوست دارد جذبش شوند و مرکز توجه باشد

برخی از والدین هدف خاصی ندارند و چون عرف جامعه و روال طبیعی جامعه این است که هر کسی بزرگ میشود باید سرکار برود ،عاشق شود ،ازدواج کند و بچه دار شود با جریان جامعه پیش میروند و کاری به مسایل دیگر ندارند و نه فکری در مورد کارهایشان و زندگی خود  می کنند 

بعضی وقتها با این هدف بچه دار میشوند که فرزند عصاکش دوران پیری شان  و گریه کن سر آرامگاهشان بعد ازمرگشان باشد

برخی اوقات بچه دار میشوند  که میراث خوری داشته باشند قبل از اینکه دولت صاحب اموالشان شود

برخی اوقات بچه دار میشوند برای اینکه تجلی ارزوهای خود را درون بچه های خود ببینند و انقدر حسرت گذشته اشان را نخورند

بندرت والدینی را دیدم  که فرزند خود  را به عنوان یک انسان مستقلی که باید بتواند آزاد ،رها زندگی کنند در نظر بگیرند و خیلی اوقات بند وابستگی خود را از اولادشان باز نمیکنند و او را  رها نمیکنندو از انجایی که اکثر آدمها دچار ضعف مسایل اخلاقی هستیم و هیچوقت در مورد رفتارهایمان فکر نمی کنیم و خود را ولی فرزندمان می دانیم همان دانسته های ضعیف و عقاید بدون دلیل را به فرزندانمان منتقل می کنیم از مسایل سیاسی، مذهبی گرفته تا مسایل معمولی در مورد مدل نگرش به زندگی ،تحصیلات ،رنگها ،علایق و خیلی چیزهای دیگر

اگر والدین  را سر همین عقایدشان  زیر سوال ببرند قادر به دفاع از خود نیستند چونکه عقاید  موروثی   بوده و آنها بدون هیچگونه تفکری پذیرفته اند .

یادم میآید سوار اتوبوسی بودم و مادری که با فرزندش سوار اتوبوس شده بود ، سرِ دادن پول کرایه با راننده دعواش شد که چرا من باید برای فرزندم بلیط بدهم و راننده اتوبوس میگفت چون شما دو نفر هستید و مادر با کلی غرولند بجه 8 ساله را روی پاهایش نشاند تا یک بلیط بدهد و برداشت من از این اتفاق این بود که بچه از دو منظر دچار آسیب شد . اولن احساس بی ارزشی کرد که مادرش او را به عنوان یک انسان در نظر نگرفت و در ثانی به خاطر پول از فرزندش گذشت و چنین فرزندی همیشه احساس بی ارزشی خواهد کرد و  خواسته هایش را نادیده خواهد گرفت و همانجا مادر عزت نفس کودک را دچارآسیب کرد .

من به یاد دارم خانمی که  در آرزوی داشتن دختر بود و هر پسری که بدنیا می اورد  لباس دخترانه بر تن آنها میکرد و برای رسیدن به این آرزو 5 پس شیر به شیر بدنیا آورد و حتی عکسی از انها گرفت که تن همه  پسرانش  بلوز دامن بود و بعد از 5 پسر یک دختر بدنیا آورد . خوب نگرش والدین نسبت به جنسیت فرزندان بسیار مهم است . اینکه هر گونه تبعیضی باعث لطمه دیدن بچه ها خواهد شدو الان آن 5 فرزند اخلاقهای دخترانه دارند و در حال حاضر که مردان قوی هیکلی شده اند برخی از آنها به شدت مرد سالار و یا تعدادی از آنها مردانی شدند که بسیار مقابل زنان ضعیف هستند و در ضمن با توجه به نگاه غیر منصفانه ای که آن خانم  به جنس مخالف داشت نه ارتباط خوبی با همسرش داشت و نه با پسرانش و همین باعث شده بود که ارتباط فرزندانهم با یکدیگر  درست نباشد و هر کدام دوستان صمیمی نامناسبی را برای خود انتخاب کنند و ازدواجهایی را بدون رعایت احترام به خانواده انجام دادند .

به یاد دارم که همین خانم میگفت دختر برای پای تابوت خوبه و در نهایت هم این دختر هست که کنار آدم میمونه  و جالبه که هیچوقت اجازه ندادند به دخترشان که ازدواج کند و دخترشان هم  برای خود اصلن حقی بنام عاشق شدن و تشکیل زندگی مستقل قائل نیست 

در صورتیکه خود پدر و مادر دارای عزت نفس پایینی باشند نمیتوانند فرزندانی دارای عزت نفس بالا تربیت کنند 

در جامعه ایرانی که در قدیم اکثریت غریبه پسند بودند، این طرز تفکر باعث میشد  که دیگران را برتر از خود ببینند که این کار   منجر به خود سانسوری میشد  و احساسهای ناخوشایندی را که از رفتارهای خود میدیدند با گفتن حرفهایی که مهمان حبیب خداست ،به کسی نه نگو تا کسی تا خدا تو کارت نه نیاره خودشان را آرام می کردند و این باعث میشد همیشه خودشان را  ارزشمند نبینند و یا دیگران را باارزشتر از خودشان میدانستند  در حالیکه در جوانان امروزی دگرسانسوری نهادینه شده است و انرا با عزت نفس سالم اشتباه گرفته اند 

خیلی از خانواده ها سختگیریهایی که در کودکی بر انها شده بود در حال حاضر در نقش والد را دارند در رابطه با فرزندانشان  یا بسیار کنترلگر هستند و بسیار سرزنشگر، که باعث میشوند فرزندانشان عزت نفس کمی داشته باشند ،زیرا  به فرزندشان  اجازه تجربه جدیدی را نمیدهند و باسختگیریهای بیمورد خود ، او را ترسو وبزدل بار می آورند  و گروهی دیگراز والدین ،برای جبران سختگیریهای تربیتی خود و برای تسهیل کردن شرایط خوب زندگی برای فرزندانشان آزادی بدون محدودیت را در خانواده اجرا میکنند  ، هیچ قانونی در خانواده ندارند و فرزندان بی بند و باری را تربیت میکنند که دیگر حتی نمیتواند به عنوان یک شهروند مطیع قانون باشد .

علاوه بر بالا بودن عزت نفس والدین،نگرش و باورهای والدین ،ارتباط بین والدین ،ارتباط والدین با بچه ها و ارتباط بچه ها با هم، همه اینها بسیار در عزت نفس .یک فرزند موثر است 

در صورتیکه والدین دارای رفتارهای تهاجمی نسبت به هم باشند کودک در خانه احساس بی ارزشی می کند زیرا که وقایع را با ذهن کوچک خود فاجعه سازی مینماید و از انجا که پدر و مادر دو قهرمان زندگی او هستند نمیتواند عمق  و شدت مشاجره را تعیین نماید و برای خود یا مصیبت را  بزرگ تصور میکند لذا شروع به خودسانسوری و حذف خواسته ها و نیازهایش می کند تا از شدت مشاجرات کم کند 

در صورتیکه والدین با تبعیض بین بچه ها به هر کسی یک برچسب میزنند و یا او را با فرزندان دیگر مقایسه می کنند آسیب دیگری به فرزندان خود می زنندو یا با تزریق باورهایی مانند اینکه مرد که گریه نمیکنه ،دختر که با صدای بلند نمیخنده ،باعث میشوندکودک  احساسات خود را به عنوان یک انسان سالم سانسور نماید 

در صورتیکه والدین دوست داشتن فرزندشان را منوط به انجام یک سری کارها بداند و عشق مشروط نسبت به بجه داشته باشد باور ذهنی کودک اینگونه می شود که در صورتیکه فرزند مطیع خانواده باشد و مدارکی را بدست آورد دارای ارزش هست و در غیر اینصورت احساس بی ارزشی را تجربه میکند 

والدین سختگیر و بسیار منتقد نیز با انتقاد بیش از حد به عزت نفس کودک آسیب زده و قدرت تصمیم گیری را از او برای همیشه می گیرند زیرا که کودک به خاطر ترس از اشتباه هیچوقت شهامت انجام کاری را به خود نمیدهد و در اینده نیز اگر والدینش به او قدرت عمل بدهند  در صورتیکه اشتباه کند قبل از اینکه هر کسی او را توبیخ کند ذهن تربیت شده منتقدش،او را منهدم خواهد کرد و اگر کاری را درست انجام دهد آنرا امداد غیبی و شانس میداند و هیچوقت خودش را باور نمیکند 

راههای افزایش عزت نفس در بین فرزندان

 اگر پدر و مادر دارای عزت نفس پایینی هستند حتمنوالدین  در جهت افزایش عزت نفسشان  با بهره گیری از مشاوران روانشناسی اقدام کنند

هیچوقت مشاجرات واختلافات خود را بین فرزندان مطرح نکنند .

انتظارات معقول و متناسب با سن فرزند از او داشته باشند بطوریکه کودک توانایی و مهارت  انجام ان کار را داشته باشند .

والدین بدانند که پسرها و دختر ها دو تیپ متفاوت هستند لذا مقایسه آنها به هیچ عنوان صحیح نیست مثل اینکه سیب را با پرتقال مقایسه کنید .هر کدام خواص خاص خودشان را دارند و استفاده از یکی دلیل بر بی فایده بودن دیگری نیست

سعی کنیم به کودکان اجازه اشتباه بدهیم چون به نقل از کتاب عزت نفس نوشته ناتانیل براندن “اگر بچه ها فرصتی پیدا کنند که خود به خود و به صورت طبیعی از اشتباهات خود درس بگیرند، میتوان به طرز غیر انتقادی از کودک پرسید “چه یاد گرفتی “و”این بار اینکار را چگونه می توانی انجام دهی ” که پرسیدن این سوال باعث خلاقیت کودک خواهد شد .

گذاشتن یک سری محدودیت ها و قوانین در سطح خانه الزامی است که فرزندان را مسیولیت پذیر بار اوریم

به اندازه کافی و در حد کاری که انجام داده اند مورد تحسین و تشویق قرار بگیرند و به قول ناتانیل براندون “تعریف و تحسین اگر به درستی انتخاب نشود میتواند به اندازه انتقاد به عزت نفس کودک آسیب بزند ” من کودکی را میشناختم که به قدری زیر بار مسیولیت رفته بود و تشویق شده بود در بزرگسالی نیز  مسیولیتهای بیشماری را  به گردن میگرفت تا دیده شود و کار به جایی رسید  که در سنین جوانی دچار آسیبهای جدی جسمی و روحی  شد و تمام وجودش را خشم ناشی از احساسهای سرکوب شده  پر کرده بود 

اگر کودک  کار اشتباهی انجام داد عمل را نقد کنید نه او را . بطور مثال اگر برادری خواهرش را کتک زده به او بگویید با اینکه هنوز دوستت داریم ولی کار درستی نکردی که خواهرت رو کتک زدی

حتمن خانواده ها شام را در کنار هم صرف کنند و با هم بودن را تجربه کنند 

0 0 vote
Article Rating
Subscribe
Notify of
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x